Odpowiednie nawodnienie organizmu to bardzo ważna sprawa. Nie chodzi tylko o odwodnienie, które jest realnym zagrożeniem dla naszego zdrowia, a nawet życia. Picie wody i inne sposoby na nawodnienie są niezbędne, by nasze ciało i umysł pracowały sprawnie. Dowiedz się, jak dbać o prawidłowe nawodnienie organizmu, jakie są objawy odwodnienia oraz co może je spowodować i jakie mogą być konsekwencje ujemnego bilansu wody w organizmie.
Czym jest bilans wodny i czym grozi odwodnienie organizmu?
Woda jest niezbędna do życia. Nasze ciało w większości składa się właśnie z wody, a jej odpowiednia ilość warunkuje procesy metaboliczne i jest konieczna dla gospodarki wodno-elektrolitowej, która reguluje m.in. ciśnienie osmotyczne i temperaturę ciała. Woda występuje we wszystkich komórkach w ciele człowieka, a jej utrata następuje wraz z potem, parowaniem filmu łzowego z powierzchni oczu i wydalaniem moczu. Dziennie powinniśmy pić około 2 litry płynów, by prawidłowo nawadniać organizm i utrzymać dodatni bilans wody w organizmie [1].
Do nadmiernej utraty wody dochodzi na przykład przy problemach ze strony układu trawiennego: biegunce i wymiotach, ale także z powodu gorączki czy nadmiernego pocenia (termoregulacja polega na schładzaniu organizmu poprzez parowanie potu ze skóry). Skutkiem tracenia zbyt dużych ilości wody jest odwodnienie, którego skutki mogą być bardzo groźne, zwłaszcza dla dzieci, osób starszych i kobiet w ciąży.
Objawy odwodnienia organizmu to bóle głowy, uczucie zmęczenia i objawy zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej, a więc zmiany w rytmie serca, spadek ciśnienia, problemy ze wzrokiem i omdlenia [2]. Do utraty wody z organizmu może dojść również w przypadku intensywnego krwawienia – konieczna jest wówczas pomoc medyczna i uzupełnienie płynów ustrojowych. Podłączenie kroplówki, by zapobiec odwodnieniu, może być również potrzebne w przypadku silnej biegunki i wymiotów.
Jak zaspokoić zapotrzebowanie organizmu na wodę i elektrolity?
Najlepszą metodą uzupełniania ilości płynów na co dzień jest odpowiednia dieta i picie wody w ilości odpowiedniej do masy ciała. Aby zaspokoić zapotrzebowanie na płyny, należy pić wodę regularnie, najlepiej czystą wodę źródlaną lub mineralną o średniej lub wysokiej zawartości składników mineralnych. Wody smakowe (napoje) nie są dobrym sposobem na zapobieganie niedoborom wody, ponieważ zazwyczaj zawierają sporą ilość cukru lub innych substancji słodzących, co ma niekorzystny wpływ na organizm, w tym na narząd wzroku [3]. Wodę powinniśmy pić małymi łykami, nawet gdy mamy silne pragnienie.
Zadbać o odpowiednie nawodnienie organizmu można też, jedząc warzywa i owoce oraz pijąc herbatki ziołowe i owocowe. Czarna kawa i herbata mają natomiast działanie odwadniające, dlatego nie należy przesadzać z ich spożywaniem. Najwięcej wody zawierają owoce takie jak arbuz czy melon, które doskonale ugaszą pragnienie i uzupełnią niedobór płynów w organizmie, a przy okazji przyczynią się do przywrócenia równowagi wodno-elektrolitowej.
Woda jest ważna dla organizmu każdego człowieka, więc pić wodę powinniśmy niezależnie od wieku. Dotyczy to zwłaszcza dzieci i osób starszych, które statystycznie rzadziej sięgają po wodę. W takim przypadku należy monitorować ilość wypijanych płynów (ilość wypijanej wody dziennie można kontrolować, licząc szklanki wody).
Zapotrzebowanie na wodę zależy od wielu czynników. W przypadku nadwagi i otyłości 2 litry wody mogą nie być wystarczające, ilość wypijanej wody powinna być też większa, gdy intensywnie się pocimy, na przykład z racji aktywności fizycznej czy upału. Picie zbyt małej ilości płynów jest niekorzystne, ale osoby z cukrzycą czy chorobami nerek powinny uważać, by nie przesadzić z nadmiarem wody na dobę – zalecana ilość wody jest wówczas mniejsza. Nasz organizm zazwyczaj sam daje znać, że potrzebuje wody poprzez uczucie pragnienia.
Bilans wodny a kondycja narządu wzroku
Regularne picie wody jest ważne dla całego organizmu – rola wody jest nie do przecenienia. Ma to wpływ także na kondycję narządu wzroku – kiedy pijemy zbyt mało, zmniejsza się produkcja łez (filmu łzowego), które nawilżają i oczyszczają powierzchnię oka. Nawyk picia wody powinien na stałe wejść do naszej codziennej rutyny, tak by zapobiegać nadmiernej utracie płynów i zapewnić prawidłowe działanie organizmu. Film łzowy składa się jednak nie tylko z warstwy wodnej, ale także lipidowej [4]. Dla jego prawidłowej struktury ważna jest odpowiednia dieta, m.in. spożywanie produktów z wysoką zawartością kwasów tłuszczowych omega.
Dla wsparcia kondycji oczu można dodatkowo sięgnąć po suplementy diety takie jak Ocuvite Complete, który zawiera zestaw witamin o działaniu antyoksydacyjnym (C i E), cynku potrzebnego dla zdrowia oczu oraz kwasy omega-3, luteinę i zeaksantynę. Nie zapominajmy przy tym o wypijaniu odpowiedniej ilości wody dziennie!
Materiał powstał we współpracy reklamowej z Bausch + Lomb.
Bibliografia:
- W: Gawęcki J., Roszkowski W. (ed.). Żywienie człowieka a zdrowie publiczne. PWN, Warszawa 2009: 313-328.
- Ilona Idasiak-PiechockaOdwodnienie — patofizjologia i klinika, Forum Nefrologiczne
2012, tom 5, nr 1, 73–78. - Józef Kotwas, Składniki pokarmowe wpływające na stan narządu wzroku, Opta Therapy, ol. 4/Nr 2(14)/2017 (s. 117-120).
- Oko – narząd wzroku, Link, data dostępu 12.01.2023.
