Wiatr, suche powietrze, intensywne słońce – nasze oczy nie mają łatwo. Niekorzystne warunki atmosferyczne to jednak problem, z którym można sobie poradzić, chociażby nosząc okulary przeciwsłoneczne z odpowiednim filtrem. Poznaj sposoby, jak zadbać o oczy, gdy pogoda za oknem nie sprzyja organizmowi, i przy okazji zapobiec zmęczeniu narządu wzroku, jeśli na przykład pracujesz przy komputerze. Warto dowiedzieć się, jak chronić i regenerować narząd wzroku na co dzień.
Czynniki niekorzystne dla oczu
Zdrowe oczy i doskonały wzrok – każdy chciałby cieszyć się dobrym wzrokiem przez długie lata. Niestety wiele czynników ma niekorzystny wpływ na nasze oczy. Należą do nich:
- niewłaściwa dieta, uboga w witaminy, antyoksydanty, składniki mineralne i kwasy omega-3,
- zbyt mało snu,
- niedostateczne nawodnienie organizmu (spożywanie zbyt małej ilości płynów w ciągu dnia),
- nieleczone wady wzroku,
- zaburzenia hormonalne,
- niektóre leki,
- wiek (starzenie się organizmu – częstym problemem wśród seniorów jest np. zwyrodnienie plamki żółtej),
- długotrwała praca przy komputerze (patrzenie w ekran monitora), oglądanie telewizji, wpatrywanie się w ekran smartfona, czyli urządzeń emitujących niebieskie światło – oczy w cyfrowym świecie nie mają łatwo, męczą się i bolą,
- przebywanie w klimatyzowanych pomieszczeniach – dotyczy to również samochodu,
- noszenie soczewek kontaktowych,
- zanieczyszczone powietrze (smog),
- trudne warunki atmosferyczne.
Zresztą nie tylko trudne warunki, takie jak silny wiatr, upał/ mróz i niska wilgotność powietrza, szkodzą oczom. Piękna pogoda latem czy wiosną też może dać się im we znaki i negatywnie wpływać na kondycję narządu wzroku. Dotyczy to zwłaszcza alergików – w suche słoneczne dni w powietrzu unosi się więcej alergenów. Wyzwaniem dla oczu jest też promieniowanie UV i smog, który dokucza nam także latem i może przyczyniać się do poważnych problemów ze strony narządu wzroku [1].
Narażone na te czynniki oczy stają się zmęczone i suche, może pojawić się pieczenie i ból oczu. Ma to często związek z nieprawidłowym rozprowadzaniem po ich powierzchni/ wysychaniem/ niedostateczną ilością filmu łzowego. Tak zwany zespół suchego oka to częsta dolegliwość, która nieleczona może mieć poważne konsekwencje. Łzawiące, zmęczone i zaczerwienione oczy są bardziej podatne na uszkodzenia rogówki i infekcje [2]. Dlatego tak ważne jest stosowanie zasad prawidłowej higieny oczu i dbanie o ich nawilżenie oraz regenerację.
Pielęgnacja oczu – jak dbać o oczy codziennie?
Aby cieszyć się dobrym wzrokiem przez długi czas, należy przestrzegać kilku prostych zasad [3]:
- pozwolić oczom odpocząć,
- chronić oczy przed szkodliwym działaniem czynników zewnętrznych,
- dbać o odpowiednią dietę,
- stosować się do zasad zdrowego stylu życia – uprawianie sportu korzystnie działa na krążenie krwi, a tym samym zwiększenie jej dopływu do wszystkich narządów, także do naczyń narządu wzroku,
- regularnie przeprowadzać profilaktyczne badanie wzroku,
- odpowiednio często mrugać powiekami – odruch ten pozwala równomiernie rozprowadzać film łzowy, który nawilża powierzchnię oka,
- stosować krople nawilżające, które wspierają działanie filmu łzowego.
Odpoczynek dla oczu odgrywa bardzo ważną rolę, zwłaszcza gdy pracujemy przy komputerze. Przydatne są też ćwiczenia oczu, które rozluźniają mięśnie i przynoszą ulgę zmęczonym oczom. Warto też zamknąć oczy i delikatnymi okrężnymi ruchami masować powieki. Ma to wpływ na usprawnienie krążenia i pozwala oczom się zregenerować. Dieta korzystna dla oczu powinna uwzględniać warzywa, owoce, orzechy i oleje roślinne, a także ryby, jaja i produkty pełnoziarniste. Są to bogate źródła antyoksydantów, witamin, minerałów (cynk), kwasów omega-3 oraz luteiny i zeaksantyny, niezbędnych dla dobrej kondycji oczu. Warto również pamiętać o kontrolnych wizytach u okulisty, zwłaszcza jeśli masz wadę wzroku.
Krople nawilżające do oczu to doskonałe rozwiązanie, gdy masz uczucie piasku pod powiekami, a oczy łzawią i są podrażnione. Oznacza to ich suchość, dlatego należy zadbać o właściwe nawilżenie oczu. Nawilżające krople do oczu z kwasem hialuronowym, tzw. sztuczne łzy, łagodzą podrażnienia i szybko przynoszą ulgę przy objawach suchego oka. Są zalecane w leczeniu objawowym zespołu suchego oka [4]. Jeśli oczy są zmęczone i opuchnięte, można zastosować okłady ze świetlika lekarskiego lub roztworu soli fizjologicznej – to pomaga zmniejszyć obrzęk. Świetlik dodatkowo ma właściwości ściągające i przeciwzapalne.
Lepiej zapobiegać niż leczyć – ochrona oczu przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi
Przed warunkami atmosferycznymi, które negatywnie wpływają na kondycję naszych oczu, można i należy się chronić. Okulary przeciwsłoneczne z filtrem chronią przed promieniowaniem UV, a także przed wiatrem i pyłkami (to szczególnie ważne dla alergików). Warto zadbać o ochronę dobrej jakości i nosić okulary nie tylko latem. Warto zadbać o komfort oczu, także stosując nawilżające krople do oczu – oprócz nawilżenia oczyszczą one powierzchnię oka, co przyda się, gdy jakość powietrza pozostawia wiele do życzenia. Pamiętajmy, że choroby narządu wzroku w niektórych przypadkach związane są z mikrouszkodzeniami powierzchni gałki ocznej, dlatego dla zdrowia oczu, by móc cieszyć się dobrym wzrokiem, zadbaj o ochronę swoich oczu w każdą pogodę.
Bibliografia:
- Smog – niebezpieczeństwo dla oczu [online: https://www.zdrowymokiem.pl/porady-i-pielegnacja].
- Poradnik Zespół Suchego Oka, https://www.wszo.pl/wp-content/uploads/2019/06/DrNowosielska_poradnik_Zespol_Suchego_Oka.pdf
- Poradnik jak dbać o oczy, https://www.szkla.com/poradnik_10-sposobow-jak-dbac-o-oczy.html
- Grabska-Liberek I., et al., Wytyczne Polskiego Towarzystwa Okulistycznego dotyczące diagnostyki i leczenie Zespołu Suchego Oka, 2017, s. 1 – 15.
