Jesień wydaje się całkiem bezpieczną porą roku dla naszych oczu. Słoneczne światło nie jest już tak intensywne, za sobą mamy czas letnich upałów, a rośliny zazwyczaj kończą pylenie. Jednak także jesień niesie wyzwania dla naszego wzroku i warto w tym czasie zadbać o kondycję oczu. Należy to zresztą robić przez cały rok – tu podpowiadamy, na co zwrócić uwagę jesienią i jak pielęgnować w tym czasie oczy.
Jesień – co może trapić oczy o tej porze roku?
Jesienią alergicy mogą w większości odetchnąć z ulgą, z wyjątkiem osób uczulonych na zarodniki grzybów pleśniowych, które uaktywniają się o tej porze roku oraz oczywiście tych, u których występuje alergia całoroczna, na przykład na roztocza kurzu domowego czy sierść zwierząt. Możemy też bez obaw wyjść na zewnątrz bez okularów przeciwsłonecznych, choć nawet jesienią i zimą zaleca się ich noszenie w słoneczne dni.
Nie znaczy to jednak, że oczom nie należy się jesienną porą szczególna uwaga. Przede wszystkim mniej światła dziennego oznacza gorsze warunki do czytania – oczy szybciej się męczą [1], mogą też być podrażnione. Jeśli pracujesz przy komputerze lub nosisz soczewki kontaktowe, niezależnie od pory roku większe jest też ryzyko rozwoju zespołu suchego oka, dlatego trzeba troskliwie dbać o narząd wzroku.
Zimne noce oznaczają też często włączenie ogrzewania w domu, a to nie sprzyja dobrej kondycji oczu, podobnie jak klimatyzacja w samochodzie czy biurze.
Jak zadbać o oczy jesienią?
Przede wszystkim pamiętajmy o tym, by zdrowo się odżywiać, nawadniać organizm i się wysypiać. Dla dobrej kondycji narządu wzroku świetnie sprawdzi się dieta bogata w warzywa i owoce z dużą zawartością witamin A, C i E, spożywanie produktów zasobnych w kwasy tłuszczowe omega-3 (oleje roślinne, ryby morskie, orzechy) oraz sole mineralne cynk, selen i miedź[2].
Można też sięgnąć po suplementy diety opracowane z myślą o zdrowiu oczu, choć podstawę zawsze powinna stanowić odpowiednio zbilansowana dieta. Na zmęczone oczy sprawdzą się okłady ze świetlika, rumianku lub kopru włoskiego, które szybko przyniosą ulgę i zredukują ewentualną opuchliznę powiek.
Jesienią, jak o każdej porze roku, należy też dbać o higienę pracy przy komputerze – robić przerwy i stosować ćwiczenia niwelujące zmęczenie oczu. Profilaktycznie i przy pierwszych symptomach nadmiernej suchości oczu zaleca się stosować nawilżające krople do oczu. Tzw. sztuczne łzy to jeden z najlepszych sposobów zapobiegania i łagodzenia objawów zespołu suchego oka.
A dla osób z alergią sprawdzą się zwłaszcza krople z ektoiną, na przykład Ektin. Tzw. sztuczne łzy to jeden z najlepszych sposobów zapobiegania i łagodzenia objawów zespołu suchego oka [3].
Dlaczego prawidłowe nawilżenie oczu jest tak ważne?
Film łzowy, który nawilża powierzchnię oka, to naturalna ochrona narządu wzroku przed uszkodzeniami i stanami zapalnymi. Film łzowy dotlenia też i odżywia rogówkę, dlatego jest niezbędny do jej prawidłowego funkcjonowania [4]. Jeśli łez jest zbyt mało lub gdy film łzowy ma nieprawidłowy skład, może dojść do nieodwracalnych zmian w rogówce i na powierzchni oka, a w skrajnych przypadkach nawet do utraty wzroku.
Łzy obmywają powierzchnię oka za każdym razem, gdy mrugamy powiekami. Czasami jednak robimy to zbyt rzadko (gdy skupiamy wzrok na jednym punkcie, na przykład patrząc w ekran monitora czy prowadząc samochód).
Nieprawidłowości w składzie filmu łzowego mogą zaś spowodować m.in. nieodpowiednia dieta, zażywanie niektórych leków czy zmiany hormonalne. Dlatego zaleca się zapobiegać nadmiernej suchości oczu w sytuacjach, gdy zwiększone jest jej ryzyko. Najprostszy sposób to stosowanie nawilżających kropli do oczu.
Bibliografia:
- https://tarczadlaoczu.pl/strefa-wiedzy/
- Józef Kotwas, Składniki pokarmowe wpływające na stan narządu wzroku, Opta Therapy, ol. 4/Nr 2(14)/2017 (s. 117-120).
- Karolina Janin et alia, Zespół „suchego oka” — możliwości leczenia z wykorzystaniem autologicznych „sztucznych łez”, Journal of transfusion Medicine 2013, tom 6, nr 2, 60–65.
- Lens A., Nemeth S.C., Bedford J. K. Anatomia i fizjologia narządu wzroku. Misiuk-Hojło M. (red.), Górnicki Wydawnictwo Medyczne, Wrocław 2010.
