Nadmierny stres obniża jakość życia i ma niekorzystny wpływ na cały organizm, także na narząd wzroku. Sprawdź, w jaki sposób stres wpływa na wzrok i widzenie. Czy wysoki poziom stresu i napięcia psychicznego może powodować zaburzenia widzenia i suchość oczu? Czym jest stres oksydacyjny i jak oddziałuje na organizm? Sprawdź, jaki jest wpływ stresu na wzrok, jakie są objawy zespołu suchego oka i jak leczyć to schorzenie oraz czy można mu zapobiegać.
Stres – czym jest i jakie są jego rodzaje?
Stres ma wiele twarzy. Jest stres pozytywny, motywujący do działania i rozwiązywania problemów oraz dystres, czyli nadmierna, długotrwała reakcja stresowa niemająca swojego naturalnego ujścia w działaniu. Stres może wywołać wiele czynników, choćby nieprzyjemna wiadomość czy e-mail, a przedłużający się źle wpływa nie tylko na nasze samopoczucie psychiczne, ale także na fizyczną kondycję naszego organizmu.
Hormony stresu powodują napięcie i skurcz mięśni, a mechanizm ich działania obliczony jest na natychmiastową reakcję na bodziec wywołujący dyskomfort.
Jest też stres oksydacyjny, który ma związek nie tyle z psychiką, ile z działaniem wolnych rodników. Ich nadmiar uszkadza komórki organizmu, w tym soczewkę i inne struktury narządu wzroku. Stres oksydacyjny mający wpływ na struktury oka powodują m.in. promienie UV, dlatego tak ważne jest noszenie okularów przeciwsłonecznych z odpowiednim filtrem.
Stres a suche oko – czy stres może wpływać na problemy ze wzrokiem?
Pod wpływem stresu źrenice rozszerzają się, oddech i tętno przyspieszają, a motoryka przewodu pokarmowego spowalnia. Każdy z pewnością zauważył u siebie objawy takie jak ból brzucha, nadmierna potliwość i szybkie bicie serca w odpowiedzi na stresową sytuację. Nasz mózg wysyła sygnał o zagrożeniu, na który reagujemy instynktownie.
Negatywne skutki stresu dla oczu wynikają zarówno ze zmęczenia mięśni narządu wzroku powodowanego przez działanie hormonów stresu (kortyzolu i adrenaliny), jak i m.in. zbyt krótkiego snu. Dla zdrowia oczu osoby dorosłe powinny przesypiać około 8 godzin dziennie, a dzieci i młodzież odpowiednio więcej [1] – w sytuacji stresowej trudno o spełnienie tego warunku. Skutkiem stresu zarówno psychicznego, jak i oksydacyjnego może być zatem pogorszenie widzenia.
Potencjalnym zagrożeniem jest rozwój zespołu suchego oka, który może doprowadzić do uszkodzenia powierzchni oka i rogówki. Zespołu suchego oka nie można niestety wyleczyć – możliwe jest jedynie złagodzenie objawów takich jak łzawienie, uczucie piasku pod powiekami czy zaczerwienienie oczu [2].
Związek między stresem a narządem wzroku jest niebagatelny – dość powiedzieć, że podwyższony poziom kortyzolu negatywnie wpływa na nerwy wzrokowe i powoduje rozszerzenie źrenic oraz zwiększone ciśnienie w gałce ocznej. Tym samym może doprowadzić do wielu powikłań, z których nadmierne łzawienie i zmęczenie oczu są stosunkowo najmniej groźne. Stres oksydacyjny uszkadza natomiast komórki i tkanki, z których zbudowany jest narząd wzroku, przyczyniając się do jego przedwczesnego starzenia, a nawet rozwoju zmian nowotworowych.
Sposoby na stres
Nie ma lepszego sposobu na napięcie psychiczne niż stosowanie metod redukcji stresu i relaksacji. Techniki redukcji stresu to między innymi medytacja, ale także kąpiel, masaż czy zwykły spacer. Długotrwały stres fatalnie wpływa na stan organizmu i naszej psychiki, dlatego należy dołożyć wszelkich starań, by mu zaradzić. W razie potrzeby należy skontaktować się ze specjalistą, który pomoże przerwać błędne koło, co wyjdzie na dobre także naszym oczom.
Na stres oksydacyjny sprawdzi się natomiast dieta bogata w składniki o działaniu antyoksydacyjnym (zwalczającym wolne rodniki) i unikanie czynników takich jak promieniowanie UV czy dym papierosowy.
Jak radzić sobie ze suchością oczu?
Jeśli stres – czy to psychiczny, czy oksydacyjny – wywołuje suchość i zmęczenie oczu, należy sięgnąć po nawilżające krople do oczu z kwasem hialuronowym, czyli tak zwane sztuczne łzy [3]. Nie zapominajmy też o odpowiedniej diecie, bogatej w składniki odżywcze mające wpływ zarówno na stan psychiki, jak i kondycję organizmu i narządu wzroku, w tym na skład filmu łzowego. To właśnie nieprawidłowości w jego produkcji są bezpośrednią przyczyną suchości oczu.
Dla poprawy ostrości widzenia i naturalnego nawilżenia gałki ocznej sprawdzi się dieta bogata w składniki takie jak witaminy A, E, C i inne naturalne przeciwutleniacze oraz kwasy omega-3. Można też wspomóc narząd wzroku, przyjmując suplement diety ze starannie skomponowanymi składnikami pozytywnie wpływającymi na kondycję oczu – na przykład Ocuvite Complete z luteiną, zeaksantyną, cynkiem, kwasami omega-3 i zestawem witamin dobrych dla oczu. To doskonały dodatek do diety, zwłaszcza gdy występują w niej niedobory tych składników, jednak pamiętajmy, że przy zespole suchego oka konieczna jest wizyta u okulisty.
Bibliografia:
- Otylia Krajewska i in., Wpływ długości i jakości snu na parametry antropometryczne, metaboliczne i ogólny stan zdrowia fizycznego i psychicznego Forum Zaburzeń Metabolicznych 2017, tom 8, nr 2, 47-54.
- Marek Prost, Zespół suchego oka, Link, „mp.pl” [online] data dostępu 16.11.2022.
- Grabska-Liberek i in., Wytyczne Polskiego Towarzystwa Okulistycznego dotyczące diagnostyki i leczenie Zespołu Suchego Oka, 2017, s. 1 – 15.
