Opuchnięte oczy to zawsze wskazówka, że dzieje się coś niepokojącego i występują jakiegoś rodzaju nieprawidłowości w funkcjonowaniu narządu wzroku lub całego organizmu. Opuchnięte powieki mogą mieć wiele przyczyn: są charakterystycznym objawem alergii, mogą też wskazywać na zapalenie spojówek czy zapalenie brzegów powiek.
Dowiedz się, w jakich sytuacjach najczęściej pojawia się opuchlizna oczu i jak radzić sobie z tą dolegliwością. Czy pomogą domowe sposoby? Kiedy należy pilnie zgłosić się do lekarza? Sprawdź!*
Najczęstsze przyczyny opuchniętych oczu
Jest wiele różnych czynników, które mogą spowodować zaczerwienienie i obrzęk powiek. Należą do nich alergie, zarówno kontaktowe, na przykład na składniki kosmetyków, jak i wziewne – na pyłki drzew i bylin, roztocza kurzu domowego czy sierść zwierząt [1].
Opuchlizna wokół oczu towarzyszy również takim chorobom jak zapalenie i owrzodzenie brzegów powiek, przewlekłe zapalenie gruczołu tarczkowego, zapalenie spojówek (pojawia się wówczas także przekrwienie naczyń spojówkowych i ropna wydzielina), półpasiec oczny, zapalenie zatok, nieżyt nosa czy przegrodowe zapalenie oczodołu.
Przyczyną mogą być również kłopoty z układem krążenia powodujące zakrzepy w żyłach mózgu i zakrzepica zatoki jamistej, zaburzenia pracy serca, nieprawidłowe funkcjonowanie nerek, cukrzyca i niedoczynność lub nadczynność tarczycy.
Opuchlizna powiek może być także skutkiem suchości oczu, do której mogą przyczyniać się niektóre leki (w tym antyhistaminowe), choroby i zaburzenia hormonalne, a także na przykład noszenie szkieł kontaktowych [2]. Powody opuchlizny okolicy oczu są zatem niezwykle zróżnicowane – od błahych, jak niewyspanie czy płacz, do bardzo poważnych chorób ogólnych, wymagających pilnej interwencji lekarskiej.
Obrzęk wokół oczu – jak postępować?
W każdym przypadku opuchniętych powiek należy skonsultować się z lekarzem okulistą, od diagnozy zależą bowiem sposoby leczenia. Wskazaniem do pilnej wizyty jest mocno spuchnięta powieka i silny ból oka. Objawy, które należy bezwzględnie skonsultować z lekarzem, to także towarzyszący opuchnięciu silny ból głowy. Leczenie opuchniętych powiek zależy od powodu dolegliwości. Konsultacja okulistyczna jest niezbędna, by ustalić przyczyny obrzęku powiek, i nie należy z nią zwlekać, ponieważ nieleczona alergia czy inna choroba oczu może prowadzić do poważnych konsekwencji.
W celu złagodzenia dolegliwości przydatne są również domowe sposoby. Na opuchnięte powieki rano można zastosować zimne okłady, obrzęk oczu spowodowany zmęczeniem, niewyspaniem czy podrażnieniem złagodzą również okłady na oczy ze świetlika czy rumianku. Czyste gaziki lub waciki należy nasączyć wystudzonym naparem ziołowym i położyć je na powiekach, można też przemyć je wacikiem zwilżonym w naparze.
Jeśli jednak opuchlizna pojawia się nagle i nie ustępuje, gdy pojawia się obrzęk twarzy lub śluzowo-ropna lub ropna wydzielina z oczu, konieczne są pilne badania diagnostyczne – lekarz następnie zaleci odpowiednie leczenie lub skieruje na dodatkowe badania.
Objawy alergii ze strony oczu – jak im zaradzić?
Reakcja alergiczna zarówno miejscowa, jak i uogólniona bardzo często powoduje objawy ze strony oczu. Obrzęk pojawia się w wyniku podrażnienia okolic oczu (tak zwany cielisty obrzęk oczu) lub ogólnego stanu zapalnego, który stanowi mechanizm obronny organizmu. Charakterystyczne dla alergii wziewnych jest zaczerwienienie powiek i oczu, łzawienie, świąd i pieczenie [1]. Może też pojawić się suchość oczu, co dodatkowo nasila te dolegliwości i chronicznie wyglądamy jak po nieprzespanej nocy.
W przypadku alergii na pyłki, roztocza, zarodniki pleśni czy sierść, czyli alergeny unoszące się w powietrzu, sprawdzą się krople do oczu z ektoiną, na przykład Ektin**, który ma w swoim składzie również kwas hialuronowy, nie zawiera natomiast konserwantów mogących powodować dodatkowe podrażnienie oczu. Ektoina wraz z kwasem hialuronowym tworzą na powierzchni oka tarczę ochronną, która utrudnia kontakt z alergenem i zapewnia jej odpowiedni poziom nawilżenia [3].
Przy objawach alergii konieczne jest też zastosowanie leczenia przyczynowego, które może polegać na podawaniu leków antyhistaminowych lub odczulaniu. Nawilżające krople do oczu, tak zwane sztuczne łzy, są zalecane w objawowym leczeniu zespołu suchego oka [4]. Ektin może być stosowany przez osoby z alergią zarówno przy objawach suchości oczu, jak i w celu zapobiegania temu schorzeniu. Przewidziane zastosowanie wyrobu medycznego Ektin to leczenie i zapobieganie objawom sezonowego i całorocznego alergicznego zapalenia spojówek wywoływanym przez np. pyłki, roztocza, sierść zwierząt lub pleśń. Ektin skutecznie zmniejsza swędzenie, podrażnienie, zaczerwienienie lub łzawienie oczu; ponadto, nawilżenie oczu przyczyni się do zmniejszenia dolegliwości.
Bibliografia:
- Monika Świerczyńska- Kępa, Alergeny wziewne „mp.pl” [online], Link, data dostępu 17.01.2023.
- Mielczarek, Zespół suchego oka, Medycyna Rodzinna 2005; 2: 51–56.
- https://www.bausch.com.pl/produkty/krople-do-oczu/ektin
- Karolina Janin i in., Zespół „suchego oka” — możliwości leczenia z wykorzystaniem autologicznych „sztucznych łez”, Journal of Transfusion Medicine 2013, tom 6, nr 2, 60–65.
* Materiał powstał we współpracy reklamowej z Bausch + Lomb.
** To jest wyrób medyczny. Używaj go zgodnie z instrukcją lub etykietą.
